Stichting in massaschadezaak over privacyrechten niet-ontvankelijk verklaard

Alleen een ‘like-knop’ is niet genoeg

Op grond van de Wet afwikkeling Massaschade in collectieve actie (WAMCA) begin 2020, zijn ook met betrekking tot vermeende privacyschendingen inmiddels een aantal collectieve schadevergoedingsacties gestart. In een van die zaken, heeft de Rechtbank Amsterdam op 29 december jl. de betreffende eiseres, Stichting The Privacy Collective (TPC), niet-ontvankelijk verklaard in haar vorderingen. De Stichting is niet voldoende representatief geacht voor de vertegenwoordigde groep personen.

TPC had de zaak aanhangig gemaakt ten behoeve van Nederlandse internetgebruikers en vorderde onder meer 11 miljard euro aan schadevergoeding van softwarebedrijven Oracle en Salesforce. TPC stelde dat deze softwarebedrijven met het plaatsen van bepaalde cookies en vervolgens het creëren en verkopen van profielen voor marketingdoeleinden, onrechtmatig persoonsgegevens verwerkten (in strijd met o.a. de AVG). Bovendien zou sprake zijn van privacyschending door een datalek bij een van de partijen. De softwarebedrijven hebben een en ander betwist.  

Aan een inhoudelijke behandeling van de vorderingen komt de rechtbank echter niet toe. Voor een succesvolle collectieve actie, is een van de vereisten dat allereerst duidelijk moet zijn dat de vertegenwoordiger opkomt voor een voldoende groot deel van de groep (vermeende) gedupeerden. Met alleen een ‘like’ van internetgebruikers, waar TPC gebruik van maakte, zonder dat daarbij voldoende duidelijke informatie over de te voeren procedure en deelname daaraan wordt verstrekt, kon dat niet worden vastgesteld. Bovendien kan niet worden vastgesteld of de personen die de ‘like-knop’ hebben ingedrukt behoren tot de groep benadeelden en het ontbreken van hun contactgegevens was ook anderszins relevant. Verkregen steun voor de actie van andere organisaties, mocht TPC in dit kader ook niet baten. Wat betreft het mogelijke datalek bestond overigens onvoldoende verbondenheid met de Nederlandse rechtssfeer en bovendien had TPC hierover eerst overleg moeten voeren met Oracle.

TPC heeft niet de mogelijkheid gekregen om alsnog aan te tonen dat haar vorderingen door een voldoende grote groep benadeelden wordt ondersteund. TPC kan nog wel hoger beroep instellen.

Conclusie | AVG en WAMCA

In ieder geval kan worden geconcludeerd dat het gebruik van een enkele ‘like-knop’ niet voldoende houvast biedt voor het instellen van een collectieve actie. Er moet aan de aangescherpte vereisten van de WAMCA worden voldaan. Een interessant onderwerp van discussie is nog wel of artikel 80 AVG in de weg staat aan een collectieve vordering tot schadevergoeding (op basis van de WAMCA), wegens schending van de AVG. Betoogd en bestreden is dat voor een vordering tot schadevergoeding een opdracht van betrokkenen nodig is. De rechtbank signaleert dit geschilpunt als relevant voor toekomstige WAMCA-zaken over privacyrechten, maar komt aan de beoordeling hiervan verder niet toe. Dat zal in de toekomst nog eens duidelijk moeten worden.  

De volledige uitspraak is hier te lezen.

Vragen?

Deze schadevergoedingsactie ging over het gebruik van met cookies verzamelde persoonsgegevens voor marketingdoeleinden. Ons privacyteam adviseert veel over dit onderwerp. Wil jij meer weten over de regels die hiervoor gelden? Of twijfel je of een gebeurtenis kwalificeert als datalek en/of wat je dan moet doen? Neem contact op met Nina Witt (n.witt@ploum.nl). Ons privacy team helpt je graag verder.