Denemarken mag haar kaas niet meer als feta exporteren

Iedereen is er waarschijnlijk wel bekend mee, de witte kaas gemaakt van schapen- en geitenmelk, veel gebruikt in salades: feta. Wat wellicht minder bekend is, is dat niet iedere zuivelproducent zomaar de naam feta of fetakaas mag gebruiken ter aanduiding van deze soort kaas.

Beschermde oorsprongsbenaming

Feta is namelijk door de Europese Commissie aangewezen als een beschermde oorsprongsbenaming (BOB). Producten die als BOB zijn aangewezen, zijn vooral traditionele streekproducten die zijn verbonden aan een specifiek land of regio waar zij worden geproduceerd. Zo is feta afkomstig uit een bepaald gebied in Griekenland en onderscheidt het zich hiermee van kaas uit andere gebieden. BOB’s worden onder de Europese verordening nr. 1151/2012 (de “Verordening”) wettelijk beschermd. Het doel van deze Verordening is vooral om de hoge kwaliteit van de producten te garanderen en zo de producenten van de ‘echte’ producten te beschermen tegen namaak. Om een bepaald product onder een BOB te mogen verkopen, moet zijn voldaan aan het productdossier van die BOB. Producten die op een vergelijkbare manier, maar op een andere locatie worden gemaakt, mogen zich niet zo noemen.

Bekende voorbeelden van BOB’s zijn champagne en parmaham. Ook Nederland heeft streekproducten die als BOB wettelijk worden beschermd, waaronder de haring, de bekende Hollandse Nieuwe.

Feta uit Denemarken

Al ruim twintig jaar staan de Europese Commissie en Denemarken tegenover elkaar in het ‘gevecht’ rondom de verkoop van kaas uit Denemarken onder de naam feta. Zo heeft Denemarken eerder feta zelfs als BOB onderuit weten te halen met het argument dat dit geen beschermd intellectueel-eigendomsrecht was, maar slechts een soortnaam. Dit is in 2005 door het Europese Hof van Justitie teruggedraaid, waarna feta nu weer is beschermd als oorsprongsbenaming (HvJ EU zaken C-465/02 en C-466/02).

Op grond van de Verordening zijn alle EU-lidstaten onder meer verplicht om passende administratieve of juridische stappen te nemen om onrechtmatig gebruik van BOB’s te voorkomen of te beëindigen. In 2018 heeft de Europese Commissie, gesteund door Griekenland en Cyprus, Denemarken aangesproken op het niet-nakomen van deze verplichting. Denemarken zou namelijk toestaan dat Deense producenten kaas onder de naam feta naar landen buiten de EU exporteren. Denemarken stelt zich hierbij op het standpunt dat ze niks verkeerd doet, omdat de Verordening alleen zou gelden voor producten die binnen de EU worden verkocht.

Door de niet altijd even duidelijke verwoordingen in de Verordening leek dit inderdaad een grijs gebied te zijn. De Verordening zegt namelijk niks over export van BOB-producten buiten de EU. Het Europese Hof van Justitie heeft gister een einde gemaakt aan deze onduidelijkheid: ook producten die in de EU worden geproduceerd en slechts bestemd zijn voor uitvoer naar niet-EU landen, vallen onder het verbod dat in de Verordening is neergelegd (HvJ EU zaak C‑159/20). Met andere woorden: zuivelproducenten in Denemarken moeten per direct stoppen met de productie en export van hun kaas onder de naam feta.

Punt van aandacht

Het lijkt aantrekkelijk, kaas verkopen onder de naam feta of je wijn voorzien van een champagne etiket. Toch blijkt maar weer dat er streng wordt toegezien op het gebruik van beschermde oorsprongsbenamingen, en dat het tot fikse boetes kan leiden als deze productnamen onrechtmatig worden gebruikt. Het is dan ook altijd aan te raden om ver weg te blijven van deze beschermde productnamen. De Europese Commissie heeft een hele website geweid aan deze kwaliteitsregelingen: Kwaliteitsregelingen | Europese Commissie (europa.eu)

Belangrijk is nog dat de Verordening ook namaak, imitatie of misleidende voorstellingen verbiedt. Denk dan ook niet makkelijk weg te komen door “feti” te verkopen in plaats van feta, of je wijnbar “Champagno” te noemen!

Mocht je vragen hebben over beschermde benamingen, of heb je andere vragen over intellectuele-eigendomsrechten? Neem dan contact op met onze advocaten of merkengemachtigden die zijn gespecialiseerd in intellectueel eigendom.