Wat verandert er aan de gegevensuitwisseling in de zorg met de komst van de Wegiz?

Op 3 mei 2021 is het Wetsvoorstel Elektronische Gegevensuitwisseling in de Zorg (Wegiz) ingediend.[1] Aanleiding voor het wetsvoorstel is dat door zorgverleners op dit moment gebruik wordt gemaakt van verschillende manieren om patiëntgegevens met elkaar uit te wisselen. Dit wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat de betreffende gegevens, door gebruik van ‘eenduidige eisen aan taal en techniek’, elektronisch en op een eenduidige manier tijdig worden uitgewisseld.

Voor wie gaat Wegiz gelden?

Wegiz zal gaan gelden voor ‘zorgaanbieders’. Hiermee worden zorgaanbieders bedoeld in de zin van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Zowel solistisch werkende zorgverleners als zorginstellingen vallen hieronder (o.a. ziekenhuizen, centra voor geboortezorg, verpleeghuizen, huisartsen en apothekers). Ook voor softwareleveranciers is Wegiz relevant, nu er voor gegevensuitwisselingen eisen gesteld zullen worden aan de systemen die gebruikt worden.

Wat zal Wegiz betekenen voor zorgverleners?

Wegiz is een ‘kaderwet’. Dat betekent dat Wegiz het mogelijk maakt om door middel van verdere regelgeving voor aangewezen gegevensuitwisselingen te bepalen hoe gegevens uitgewisseld moeten worden. Bij een ‘aangewezen gegevensuitwisseling’ kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de uitwisseling van beelden tussen instellingen voor Medisch Specialistische Zorg (MSZ). Verder worden onder andere de verpleegkundige overdracht, medicatie- en toedieningsgegevens, laboratoriumgegevens voor medicatie, gegevensuitwisseling rondom geboortezorg en tussen geboortezorg en jeugdgezondheidszorg worden genoemd als ‘aangewezen gegevensuitwisseling’.

Wegiz verplicht zorgaanbieders erop toe te zien dat bij een aangewezen gegevensuitwisseling door een onder hem ressorterende zorgverlener ten minste gebruik wordt gemaakt van een elektronische infrastructuur. Zorgaanbieders moeten hier dus op zijn voorbereid wanneer de Wegiz in werking treedt. Het niet meer uitwisselen van patiëntgegevens tussen zorgverleners via bijvoorbeeld een USB of DVD, zal voor zorgverleners de belangrijkste wijziging zijn die met het intreden van de Wegiz zal plaatsvinden.

Spoor 1 en spoor 2

Wegiz wordt door middel van ‘spoor 1’ en ‘spoor 2’ nader ingevuld. Spoor 1 houdt in dat bepaalde gegevens verplicht elektronisch worden uitgewisseld. Spoor 2 houdt in dat aangewezen gegevensuitwisselingen worden uitgewisseld volgens een voor die uitwisseling aangewezen norm. In deze norm worden eisen gesteld met betrekking tot ‘taal en techniek’, zodat verschillende systemen die worden gebruikt elkaar kunnen begrijpen.

Welke gegevensuitwisselingen en welk spoor?

In een brief aan de Tweede Kamer van 15 oktober 2021, is voor een aantal gegevensuitwisselingen aangekondigd wanneer wordt verwacht dat spoor 1 dan wel spoor 2 voor een bepaalde uitwisseling in werking treedt. Zo is voor de uitwisseling van beelden en bijbehorende verslagen in de Medisch Specialistische Zorg (MSZ) en de overdracht van de Basisgegevensset Zorg tussen MSZ-instellingen de voorbereidingsfase afgerond en de verwachting is dat de spoor 2-normen hiervoor in 2024 in werking treden. Voor de uitwisseling van gegevens over het voorschrijven en verstrekken van geneesmiddelen wordt momenteel de benodigde NEN-norm (NEN-7503) ontworpen. De verwachting is dat de spoor 1-norm in 2023 in werking treedt en de spoor 2-norm in 2026.

Certificaat (software)

Voor IT-producten of IT-diensten die worden gebruikt voor het uitwisselen van medische gegevens zal als gevolg van Wegiz een certificaat nodig zijn. Dit product of deze dienst moet dan aan bepaalde (nog vast te stellen) eisen voldoen die worden gesteld (bijv. die volgen uit een nieuwe NEN-norm). Uit het certificaat dat hiermee kan worden verkregen moet blijken dat het product of de dienst aan die eisen voldoet. Het is al duidelijk dat voor ieder type gegevensuitwisseling een apart certificaat nodig zal zijn, omdat per uitwisseling een norm wordt opgesteld. Het is daarom belangrijk dat zorgaanbieders en softwareleveranciers zich hiervan bewust zijn.

Hoe verhoudt Wegiz zich tot andere wetten zoals de AVG, de WGBO en de Wabvpz?

De Minister heeft duidelijk gemaakt dat Wegiz geen afbreuk zal doen aan bestaande wettelijke grondslagen voor het uitwisselen van (persoons)gegevens. Overigens brengt Wegiz geen verplichting met zich mee om gegevens uit te wisselen.

Wanneer gaat Wegiz gelden?

Op 3 mei 2021 is Wegiz als wetsvoorstel ingediend in de Tweede Kamer. Wanneer Wegiz door zowel de Tweede als de Eerste kamer zal worden aangenomen is onbekend. De behandeling in de Tweede Kamer zal in de eerste week van maart plaatsvinden. Wel is voor een aantal gegevensuitwisselingen, zoals hierboven beschreven, de verwachting dat bepaalde normen in 2023 en 2024 in werking treden. Al met al zal het waarschijnlijk nog even duren voordat alle genoemde gegevensuitwisselingen elektronisch volgens bepaalde normen verlopen, maar het is belangrijk de ontwikkelingen in de gaten te houden en hier alvast op vooruit te lopen.

Vragen?

Bent u benieuwd wat de Wegiz voor uw bedrijf of organisatie kan gaan betekenen en hoe u zich hierop kunt voorbereiden? Neem dan contact op met ons privacy team via privacy@ploum.nl of via e-health@ploum.nl.